Μάρτιν Χάιντεγκερ
1889-1976
«…Το να είσαι άνθρωπος σημαίνει να φιλοσοφείς…»
§1
Είναι κοινώς παραδεκτό πως ο Χάιντεγκερ ανήκει στους πιο χαρισματικούς διανοητές της σύγχρονης σκέψης. Δεν υπάρχει άλλος φιλόσοφος του εικοστού αιώνα, που να κατόρθωσε να αναπτύξει μια τόσο σαφή συνείδηση σχετικά με το ότι η σύγχρονη εποχή είναι μια μεταβατική εποχή, που υπαγορεύει επιτακτικά στη σκέψη να θέτει ερωτήματα παρά να δίνει έτοιμες απαντήσεις. Το ερωτάν τώρα επιχειρεί να θέσει υπό μια κριτική διερεύνηση την παραδοσιακή φιλοσοφία και να διανοίξει στην ως τώρα μεταφυσική σκέψη την οδό της μη μεταφυσικής στοχαστικής της δυνατότητας. Στην ουσία ο Χάιντεγκερ κοπιάζει σαν τον ξυλοκόπο (κατά τη δική του έκφραση) να συγκροτήσει μια ανοικτή σκέψη, που να μπορεί να αυτοσυγκεντρώνεται στο πρόβλημα της μεταφυσικής και στο ερώτημα του Είναι. Αυτό τον ανοικτό χαρακτήρα της σκέψης αποτυπώνει με τη φράση: Wege‒nicht Werke[1]. Με τη λέξη Wege [=δρόμοι, οδοί] θέλει να μας πει πως δεν υπάρχει μια αποκλειστική στοχαστική οδός, πως η σκέψη του δεν σχετίζεται με μια και μοναδική οδό, αλλά διανοίγεται σε πολλές και ενίοτε χάνεται εδώ μέσα. Γι’ αυτό και nicht Werke [=όχι έργα]: όχι αποτελματωμένα και αποστεωμένα σχήματα σκέψης. Τίτλοι των έργων του είναι ενδεικτικοί αυτής της πολυκύμαντης σκέψης: Holzwege[2] είναι οι δρόμοι του δάσους, που παραπέμπουν σε ένα είδος λανθασμένων δρόμων, σε αδιάβατα μονοπάτια. Wegmarken[3] είναι οι οδοδείκτες, που κάποιος προπορευόμενος άφησε πίσω του στο δρόμο, προκειμένου να βοηθήσει εκείνους που ακολουθούν και θέλουν να βρουν τον δρόμο τους. Unterwegs zur Sprache[4]: καθ’ οδόν προς τη γλώσσα είναι η όδευση προς τον πυρήνα της σκέψης του, προς τη φιλοσοφική του αλήθεια. der Feldweg[5]: το αγροτικό μονοπάτι είναι το μονοπάτι που αναζωογονεί την ψυχή του φιλοσόφου.