Αριστοτέλης: Πώς κουβεντιάζεται η αναρχία;

Αριστοτέλης

384-322 π.Χ.

Αναρχία και Πολιτεία

Αναρχία: ἀναρχία, γερμ. Anarchie, Herrschaftslosigkit:

§1. Από άποψη γενικής αρχής, η πολιτική σημασία της έννοιας της ἀναρχίας έγκειται στο ότι καταλύεται η κοινωνική τάξη και διαλύεται η πολιτική κοινότητα/κοινωνία, δηλαδή η πόλις. Πώς όμως νοείται αυτή εδώ; Η τελευταία δεν αποτελεί απλώς μια εφήμερη κοινότητα των ανθρώπων, που προκύπτει με βάση κάποια σύμβαση, όπως υποστήριζαν οι Σοφιστές, αλλά προκύπτει κατά φυσική αναγκαιότητα:

Nietzsche: Αγών είναι η Ομορφιά της Ζωής

Φρίντριχ Νίτσε

1844-1900

Ο ΑΓΩΝ ΤΗΣ ΖΩΗΣ:

να ερωτεύεσαι το πεπρωμένο σου

§1

     Στα έργα του ο Νίτσε δεν φείδεται να χρησιμοποιεί φράσεις και εκφράσεις, ιστορικά καταξιωμένες και ως εκ τούτου ικανές να απελευθερώνουν νοήματα της σκέψης του με ακατάλυτη ισχύ.  Μια απ’ αυτές είναι και η φράση: amor fati. Tην έχει δανειστεί από τον ρωμαϊκό στωικισμό και κυριολεκτικά σημαίνει: έρως/αγάπη του πεπρωμένου/της μοίρας. Με τούτη τη φράση καταφάσκει το άνοιγμα στη ζωή: τουτέστι θέλει να δηλώσει τη συναίνεση, το μεγάλο ναι, ως γενική στάση έναντι της πραγματικότητας. Ουσιαστικά ενεργοποιεί τη δυνατότητα να εκφράσει μια συναισθηματική και όχι γνωσιολογική σχέση με το πεπρωμένο, με τη μοίρα. Κατ’ αυτήν τη σχέση δεν πρόκειται για παραίτηση σε ό,τι μας επιτάσσει το πεπρωμένο, για παθητική υποταγή στην αναπόφευκτη μοίρα αλλά για τη χαρούμενη αποδοχή της· μια αποδοχή, που μας επιτρέπει να βιώνουμε την αναγκαιότητα ως μια μορφή της ομορφιάς. Γράφει σχετικά:

Πλωτίνος: Πώς μπορούμε να βιώνουμε το Ωραίο;

ΠΛΩΤΙΝΟΣ

(204–270 μ.Χ.)

«Ποτέ το μάτι δεν θα μπορούσε να δει τον ήλιο,

αν  δεν ήταν  ηλιοειδές  [=αν δεν διέθετε ηλιακή

μορφή  ή  φύση],  ούτε η  ψυχή  θα  μπορέσει να

  αντικρίσει το ωραίο, αν δεν έχει γίνει πρώτα ωραία

η ίδια».

Γιατί το Ωραίο είναι ωραίο;

§1

     Κατευθυντήρια αρχή της Φιλοσοφίας, κατά τον Πλωτίνο, είναι ότι συνδυάζει την ενασχόληση εν ταυτώ με τα ανθρώπινα και τα θεία πράγματα. Ορισμένως, στη συνάφεια τούτη, ο άνθρωπος φέρει μέσα του το θείο και αξίζει, εφόσον αποκτά γνώση και επίγνωση αυτού, να προσ(ς)-παθεί να το συμφιλιώνει με το θείο του σύμπαντος. Ποιος τον καθοδηγεί προς τη γνώση και την επίγνωση τούτη; Η Φιλοσοφία. Πώς τον καθοδηγεί; Πρώτα πρώτα θεωρητικά: σχετικά με τη γνώση του θεού, ο θεός είναι η πρώτη αρχή και κατ’ επέκταση η αρχέγονη πηγή του συνόλου της ύπαρξης, εν όλω του αισθητού και του νοητού κόσμου. Δεύτερον πρακτικά: σχετικά με τη γνώση του σκοπού, που ιδιάζει στην ουσία του ανθρώπινου όντος, και με την ασφαλή εκπλήρωση αυτού του σκοπού, που συνάπτεται με τον προορισμό του. Ποιος είναι ο προορισμός του; Είναι η επιστροφή του ‒η παλινόστησή του‒στην πρώτη αρχή και η ένωσή του με τούτη. Ό.τι ακριβώς μας λέει η πρόταση: «Ἐκ θεοῦ καὶ εἰς θεόν». Ο άνθρωπος, κατ’ αυτό το πνεύμα, ως σκεπτόμενο ον οφείλει να διασφαλίσει την ως άνω επιστροφή και ένωση, καθώς μετέχει τόσο στον αισθητό όσο και στον υπεραισθητό κόσμο.