Γκέοργκ Χέγκελ
1770-1831
Η βακχική παραζάλη της ζωής
§1. Ο λόγος είναι περί
της αλήθειας του αληθούς. Έχει το
αληθές αλήθεια; Για τη δογματική, αντιδιαλεκτική θεώρηση των πραγμάτων κάτι τέτοιο θεωρείται μέγα «ανοσιούργημα»·
διότι, αν δεν θεωρούνταν «ανοσιούργημα», θα έπρεπε να αυτοκαταργηθεί το πραγματικό ανοσιούργημα: η ίδια η
δογματική, αντιδιαλεκτική θεώρηση. Όσο υπάρχουν άνθρωποι όμως, ο εν λόγω
δογματισμός θα ζει και θα κατευθύνει, εν μέρει ή εν πολλοίς, τα πράγματα της
ζωής, καθώς τα τελευταία συνιστούν για τον οποιοδήποτε τρόπο σκέψης, σχηματικό
ή διαλεκτικό, την πρώτη, ανεπεξέργαστη ύλη και ως εκ τούτου χρειάζονται βαθύτερες, σε κάθε στάδιο
επεξεργασίας, αναλύσεις. Σχετικά επομένως με την εγελιανή θεώρηση των πραγμάτων, η αλήθεια του αληθούς είναι σύμφυτη με την πραγματικότητα και ο
διαλεκτικός λόγος καλείται να ανακαλύψει αυτή την αλήθεια, που είναι και δική
του αλήθεια: εάν συμπεριφερθούμε έλλογα στην πραγματικότητα, σημειώνει ο Χέγκελ
στη φιλοσοφία
της ιστορίας, θα συμπεριφερθεί κι αυτή έλλογα σε μας.
