Γκέοργκ Χέγκελ
1770-1831
Η τέχνη και το έργο της
§1. Συμφιλίωση περατού και απείρου
1. Όταν μιλάμε για την τέχνη στον Χέγκελ, ουσιαστικά μιλάμε για τη διαλεκτική φιλοσοφίας και τέχνης, στο πλαίσιο της οποίας (διαλεκτικής) το αισθητικό και το ωραίο δεν περιορίζονται απλώς στην περιοχή των αισθημάτων, που κατά την παραδοσιακή αντίληψη περί τέχνης προκαλούνται στις αισθήσεις. Η τέχνη και οι τέχνες εν γένει, όπως επίσης το ωραίο της τέχνης (das Kunstschöne), εξετάζονται από τον Χέγκελ με βάση την ανάπτυξη της Φιλοσοφίας της τέχνης ή της Φιλοσοφίας των ωραίων [ή των καλών] τεχνών. Πώς κατανοείται επομένως στην ουσία της; Κατανοείται ως μια αυθεντικά ελεύθερη αισθητική δημιουργία, η οποία προορίζεται να συμφιλιώνει την απειρότητα της σκέψης με την περατότητα της ρεαλιστικής πραγματικότητας, να συζευγνύει διαλεκτικά το αισθητό με το υπεραισθητό. Μαζί με τη θρησκεία και τη φιλοσοφία ανήκει στις ανώτερες δραστηριότητες του πνεύματος. Πιο ειδικά είναι αποκαλυπτική, όπως και η θρησκεία με διαφορετικό τρόπο, της γνωσιακής και της κοινωνικο-ηθικής αλήθειας του πνεύματος. Ως τέτοια δραστηριότητα συνιστά, όπως και η θρησκεία, τρόπο εκδήλωσης του απόλυτου πνεύματος.