Τι είναι ο μετα-νεωτερικός ολοκληρωτισμός;

 

Όταν το προ-νεωτερικό γερνάει,

το μετα-νεωτερικό καταρρέι

 

§1

 

Ι. Αφότου ο Lyotard μίλησε για μετα-νεωτερική κατάσταση και συνετέλεσε, ώστε να διαδοθεί ευρέως η έννοια της μετα-νεωτερικότητας, αρκετές σύγχρονες φιλοσοφικές και κοινωνιολογικές ερμηνείες εστιάζονται λιγότερο στην ανάγκη ανάδυσης ενός νέου κοινωνικού συστήματος και περισσότερο σε θεσμικές μεταρρυθμίσεις, που εν μέρει ή εν πολλοίς τις υπαγορεύει  η ίδια η πληροφορική δομή της κοινωνίας δυτικού τύπου. Στο πλαίσιο τέτοιων πιθανών μεταρρυθμίσεων, συνήθως γίνεται μετατόπιση των πολιτικών ιδεολογιών, σχεδιασμών ή πρακτικών από ένα σύστημα παραγωγής υλικών αγαθών με αντίστοιχη άνοδο του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων σε ένα σύστημα οργάνωσης της πληροφορίας ως παρα-πληροφορίας: δηλαδή συστηματικής και συστημικής παραπληροφόρησης.

Πλάτων: Τι είναι ο άνθρωπος;

 

Πλάτων

427‒347 π.Χ.

 

 Αλκιβιάδης Α΄:

Προς μια φιλοσοφία της ζωής

 

1. O Αλκιβιάδης Α΄ ή ο Μεγάλος Αλκιβιάδης προκαλεί μεγάλο ενδιαφέρον για τον Πλάτωνα, αλλά και διαχρονικά για τη φιλοσοφία. Συμβαίνει πράγματι σ’ αυτό το έργο να βρίσκονται μερικά από τα κύρια θέματα της πλατωνικής σκέψης, αλλά ακόμη και του δυτικού φιλοσοφικού στοχασμού.  Τούτο το πλατωνικό έργο ανήκει στη σειρά εκείνων των έργων του Πλάτωνος, που η γνησιότητά τους αμφισβητείται από ορισμένους σύγχρονους μελετητές του, όχι όμως με ισχυρά επιχειρήματα. Στην αρχαιότητα, απεναντίας, λογιζόταν ως ένα από τα πιο περιεκτικά σε βασικές ιδέες πλατωνικό κείμενο και απολάμβανε ιδιαίτερης τιμής. Η αμφισβήτηση συνήθως έχει να κάνει με μια υποτιθέμενη έλλειψη υφολογικής γλαφυρότητας. Κανείς ωστόσο δεν αμφισβητεί ότι περιέχει αυθεντικές πλατωνικές σκέψεις και πως έχει μια τόσο μεγάλη αξία, που στην Ακαδημία χρησιμοποιούταν ως Εισαγωγή στη Φιλοσοφία. Γενικώς ειπείν είναι ένα σπουδαίο έργο με εξαιρετική ακρίβεια των λογικών επιχειρημάτων και παραδειγματική αλληλουχία των συλλογιστικών του βημάτων. Η ανάγνωσή του προσφέρει μια μοναδική ευχαρίστηση.

Αριστοτέλης: από τη γέννηση στη φθορά και τον θάνατο

 

Αριστοτέλης

384 – 322 π.Χ.

 

Περί γενέσεως καὶ φθορᾶς

1. Η πραγματεία του Αριστοτέλη με τίτλο: Περί γενέσεως καὶ φθορᾶς, συντεθειμένη σε δυο βιβλία, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της φυσικής του φιλοσοφίας. Δεν μπορεί κανείς να μιλήσει με ακρίβεια για τον χρόνο συγγραφής του· πάντως υπάρχει η εκτίμηση ότι γράφτηκε κατά την περίοδο μεταξύ 370 και 322 π.Χ. και από την πρώτη του κιόλας πρόταση χαρακτηρίζεται ως άμεση συνέχεια του αριστοτελικού συγγράμματος: Περί οὐρανοῦ. Η διεργασία της γένεσης και της φθοράς στο Περί οὐρανοῦ γίνεται αντικείμενο πραγμάτευσης ως χαρακτηριστικό του υποσελήνιου κόσμου των τεσσάρων στοιχείων: φωτιά, γη, αέρας και νερό. Η ύπαρξη αυτών των στοιχείων συνεπάγεται τη γένεση και τη φθορά, καθώς αυτά δεν είναι αιώνια και αμετάβλητα, αλλά μεταπίπτουν διαρκώς το ένα στο άλλο, δυνάμει της επικράτησης της μιας ή της άλλης αντίθετης ιδιότητας. Τούτο νοείται ως εξής: έχουμε έναν ακατάπαυστο κύκλο γένεσης και φθοράς, δεδομένου ότι η φθορά του ενός όντος οδηγεί στη γένεση κάποιου άλλου κ.ο.κ. Τα όντα αυτά είναι όντα ως εκ της φύσεώς τους και δεν προκύπτουν από τη μια ή την άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα. Είναι, επομένως, ουσίες, υπό την έννοια ότι υπάρχουν εντελώς αυθύπαρκτα και πραγματικά. Αυτά τα όντα είναι ένυλες μορφές, δηλαδή αισθητά όντα που έχουν ύλη και μορφή, σε αντίθεση με τις καθαρές, άυλες μορφές της πρώτης φιλοσοφίας.