Αριστοτέλης
384 – 322 π.Χ.
Τι
είναι η εξουσία;
§1
Η λέξη/έννοια ἐξουσία απαντά
στον Αριστοτέλη, πριν απ’ όλα, με το ακόλουθο αρχέγονο νόημα: να έχει
κανείς τη δυνατότητα να κάμνει το δικό του, να πράττει κατά το
δοκούν, κατά βούληση, κατ’ αρέσκεια. Η λέξη παράγεται από το απρόσ.
ρ. ἔξεστι, που
σημαίνει είναι δυνατόν, επιτρέπεται. Ως εκ της
ετυμολογικής της καταγωγής, η υπό συζήτηση έννοια περιέχει μια ισχυρή θετική
σημασία: υποσημαίνει το δικαίωμα,
τη δυνατότητα, την άδεια, την ελευθερία να λέγει και
να πράττει κανείς κάτι. Πρόκειται,
επομένως, για ένα είδος ελευθερίας, με το νόημα περισσότερο της παρρησίας,
της ελευθερίας λόγου, γνώμης ή κρίσης,
ελεύθερης [=ευάρεστης] επιλογής. Η λέξη βρίσκεται σε κείμενα
διαφόρων συγγραφέων της ελληνικής αρχαιότητας. Έτσι, για παράδειγμα, τη
συναντάμε σε έργα του Δημοσθένη, μεταξύ άλλων, ο οποίος γράφει στον Γ΄
Φιλιππικό (3):