Πλάτων: Φιλοσοφία της Ποίησης

 

Πλάτωνος Ίων:

Οι απαρχές του διαλεκτικού φιλοσοφείν για την ποίηση

 

Ι. Ο σύντομος διάλογος Ίων ανήκει στα πρώτα έργα του Πλάτωνος και έχει ως θέμα την ποίηση. Ο Σωκράτης συνομιλεί με τον ραψωδό Ίωνα, που είναι γνωστός για την τέχνη του να απαγγέλλει διάφορα τμήματα από τα έπη του Ομήρου και να θεωρεί τον εαυτό του ως ειδικό στον Όμηρο με καθορισμένες μεταλλαγές εκάστοτε, ανάλογα με τον ρόλο του μέσα στο πλατωνικό έργο. Η συζήτηση ανάμεσα στον Σωκράτη και τον Ίωνα είναι σκηνοθετημένη υπό μια καθαρά δραματική μορφή, δυνάμει της οποίας το κείμενο μπορεί να αναγνωστεί με κατανεμημένους ρόλους: ο Σωκράτης να είναι ένας κοινός, άμεσος συνομιλητής, ένας ιδιώτης με εναλλασσόμενες μεταμορφώσεις, ανάλογα με την τροπή της συνομιλίας, ο δε Ίων να είναι ο αναμφισβήτητος κατά τον ίδιο γνώστης του Ομήρου. Ο τόπος διεξαγωγής της συνομιλίας είναι μάλλον ο τόπος που σύχναζε ο ιστορικός Σωκράτης, δηλ. η Αγορά της Αθήνας.

Fr. Bacon: ο άνθρωπος είναι τα είδωλά του

 

Francis Bacon

Τα Είδωλα: πολιορκούν τη σκέψη και τη ζωή των ανθρώπων

 §1. Ο Francis Bacon (1561-1626) θεωρείται, μαζί με τον Descartes, ένας από τους εμπνευστές της σύγχρονης σκέψης, με σκοπό πάντα την υπεράσπιση της πειραματικής μεθόδου ενάντια στη θεωρητική επιστήμη και  στην κλασική Θεωρία⸱ επίσης την απόρριψη του σχολαστικισμού, καθώς και την αναγκαιότητα καλλιέργειας της κριτικής σκέψης και προαγωγής της επιστήμης και της τεχνολογίας. Αν και δεν ήταν επιστήμονας, με τη στενή έννοια του όρου,  ο Μπέικον είχε μεγάλη επιρροή ως υποστηρικτής μιας συγκεκριμένης αντίληψης περί της επιστημονικής μεθόδου που εκτιμά την εμπειρία και τον πειραματισμό. Η Βασιλική Εταιρεία τον θεώρησε ως έναν από τους εμπνευστές της και ο Καντ του αφιέρωσε την Κριτική του Καθαρού Λόγου. Aπό την άποψη της βιογραφικής του πορείας, είχε μια εντυπωσιακή εξέλιξη, κατά την οποία κατέλαβε υψηλές θέσεις στην αγγλική κυβέρνηση, φτάνοντας στη θέση του Λόρδου Καγκελάριου (ισοδύναμο με τον Υπουργό Δικαιοσύνης), του υψηλότερου επίσημου βασιλικού αξιώματος. Κατηγορούμενος για διαφθορά, επειδή δέχθηκε δωροδοκίες για να εκδικάσει ορισμένες υποθέσεις, απομακρύνθηκε από τη δημόσια ζωή. Παραδέχτηκε τις κατηγορίες, ενώ  υποστήριξε ότι οι δωροδοκίες δεν είχαν καθόλου επηρεάσει την κρίση του. Αυτή η απομάκρυνσή του από τον δημόσιο βίο, μια αναγκαστική ουσιαστικά αλλαγή στην ως τώρα ζωή του, του επέτρεψε να αφοσιωθεί αποκλειστικά στη συγγραφή και στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Ο Μπέικον είχε μεγάλο διανοητικό κύρος στην εποχή του, και εικαζόταν για πολύ καιρό, αν και προφανώς χωρίς ισχυρές αποδείξεις, ότι ήταν ο αληθινός συγγραφέας των έργων του σ του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, ο οποίος δεν ήταν παρά ένας απλός ηθοποιός.