Ludwig
Wittgenstein
1889–1951
Tractatus
Logico-Philosophicus
Η λογική και η καθημερινή
γλώσσα
[συνέχεια από ανάρτηση: Tractatus Logico-Philosophicus (7)]
§1
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Στον Tractatus,
ο Wittgenstein προτάσσει
θεμελιωδώς την παρουσίαση των αντιλήψεών του για τον κόσμο και για την
πραγματικότητα. Μια τέτοια παρουσίαση όμως δεν νοείται έξω από τη
σύνδεσή της με τη γλώσσα. Η τελευταία είναι το πιο χαρακτηριστικό
σύμβολο του ανθρώπου, προκειμένου να απεικονίσει και να περιγράψει την
πραγματικότητα. Τα νοήματα και οι έννοιες, που εκφράζει η γλώσσα με τα
αντίστοιχα σύμβολά της: λέξεις, προτάσεις κ.λπ., αποκτούν εγκυρότητα,
εάν ή όταν ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες εκάστοτε
καταστάσεις της πραγματικότητας και όχι απλώς από δηλωτικές αναφορές μιας
προτάσεως ή μιας φράσης ή λέξεων σε αντίστοιχες γλωσσικές πραγματικότητες. Για
να αποκτά ή να εκπέμπει νόημα π.χ. η λέξη θρανίο, πρέπει ο άνθρωπος να προ-υποθέτει το
πραγματικό αντικείμενο που λέγεται θρανίο. Εκκινούμε λοιπόν
από τη γλώσσα και μάλιστα όχι την καθημερινή, όπως
θα δούμε πιο κάτω, παρά από τη λογική γλώσσα για να
πλησιάσουμε τη λογική δομή της πραγματικότητας. Ετούτη η δομή
είναι δεσμευτική, σε σχετικό ή και απόλυτο βαθμό κατά περίσταση,
για το λογικό νόημα που εκπέμπει η γλώσσα δια των συμβόλων της. Τούτο σημαίνει
πως η πραγματικότητα της γλώσσας δεν αντλεί τα νοήματά
της από τον εαυτό της παρά από τις εκάστοτε διαφορετικές
πτυχές της οντολογικά πρότερης πραγματικότητας του
κόσμου. Τα παρακάτω κείμενα μας δείχνουν μια τέτοια κατεύθυνση.