Η Φιλοσοφία των Κυνικών: Διογένης ο Σινωπεύς (2)

 

               Διογένης:               

ο κυνικός φιλόσοφος

 §1. Για τη βιογραφία του μέγιστου κυνικού φιλοσόφου, του Διογένη, κύρια πηγή είναι το έκτο βιβλίο του έργου του Διογένη του Λαέρτιου: Βίοι Φιλοσόφων. Τα στοιχεία αυτών των φιλοσοφικών βίων είναι τόσο αναμεμειγμένα μεταξύ ιστορικής αλήθειας και θρύλου, που δεν μπορεί κανείς να τα διαχωρίσει. Ωστόσο αυτό το έργο του Διογένη του Λαέρτιου είναι το μόνο σωζόμενο κείμενο από την αρχαιότητα για την ιστορία της φιλοσοφίας και γι’ αυτό έχει ανεκτίμητη αξία, ανεξάρτητα από τη μείξη αξιόπιστης γνώσης και καθαρής κατασκευής. Οι πληροφορίες, που μας δίνει για τη ζωή και το έργο του Διογένη, μπορεί να έχουν, ως επί το πλείστον, τη μορφή ανέκδοτου, αλλά άλλες μας αποκαλύπτουν έναν ιστορικό πυρήνα και άλλες μοιάζουν για περισσότερο αυθεντικές. Γενικώς ειπείν, το γεγονός ότι καθετί σχετικό με τον βίο και το έργο του Διογένη έχει διασωθεί ανεκδοτολογικά δεν μειώνει το φιλοσοφικό περιεχόμενο της γενικής δραστηριότητας του εν λόγω Κυνικού. Τέτοιες παραδόσεις σχετικά με τη γνώση, διάφοροι μεταγενέστεροι φιλόσοφοι τις αντιμετώπισαν με το πνεύμα της δικής τους φιλοσοφίας. Έτσι, για παράδειγμα, ο κορυφαίος διαλεκτικός φιλόσοφος της νεότερης εποχής, ο Χέγκελ, τις θεωρούσε ως μη έχουσες μεγάλη γνωστική αξία, ως απλές αφηγήσεις, χωρίς κάποια συστηματική μέθοδο. Απεναντίας, ο Νίτσε είχε υψηλά τις ανέκδοτες αφηγήσεις του Διογένη του Λαέρτιου, εκτιμώντας πολύ και τον ίδιο. Θεωρούσε πως κάθε ανέκδοτη φύση ήταν πολύ διαφωτιστική για τις εν λόγω αφηγήσεις.

Kant: για τις έννοιες a priori και a posteriori

 

Immanuel Kant

1724 – 1804 

§1. Ο Καντ χρησιμοποιεί συχνά τις έννοιες/όρους a priori και a posteriori, που η πρωταρχική τους καταγωγή ανάγεται σε μια ευρεία παράδοση που εκτείνεται πίσω στο ιστορικο-φιλοσοφικό παρελθόν μέχρι τον Αριστοτέλη. Τις χρησιμοποιεί υπό μια αρνητική αλλά και υπό μια θετική προοπτική. Υπό την αρνητική προοπτική, ο όρος a priori παραπέμπει στην ανεξαρτησία από την εμπειρία, ενώ ο όρος a posteriori στην εξάρτηση από την τελευταία. Οι κρίσεις είναι a priori, αν μπορούν να δικαιολογηθούν χωρίς προσφυγή στην εμπειρία που καθορίζεται από την αισθητηριακή αντίληψη, ενώ οι εποπτείες ή οι έννοιες[1] είναι a priori, αν το περιεχόμενό τους δεν βασίζεται ούτε άμεσα ούτε έμμεσα στην εμπειρία. Σημειώνει συγκεκριμένα ο Καντ στην Κριτική του Καθαρού Λόγου (B 3):